7.7
Toelichtingen

1.  Operationele segmenten

Accell Group onderscheidt de operationele segmenten Fietsen en Fietsonderdelen en -accessoires. Het rendements- en risicoprofiel per segment wordt bepaald door de aard van de activiteiten en producten die worden voortgebracht.

Onderstaand is een overzicht opgenomen van informatie over elk van de te rapporteren segmenten. Het resultaat voor rente en belastingen wordt gebruikt om de performance te meten, omdat het management deze informatie het meest relevant acht voor de beoordeling van de resultaten van de segmenten ten opzichte van andere entiteiten die in deze sectoren actief zijn.

A. Informatie over de te rapporteren segmenten

  Fietsen   Fietsonderdelen en -accessoires  
  2017 2016 2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000
Externe opbrengsten 812.687 785.536 255.786 262.616
Opbrengst uit transacties tussen segmenten 19.438 32.243 18.284 19.958
Segmentopbrengsten 1) 832.125 817.779 274.070 282.574
Segmentwinst (-verlies) vóór rente en belastingen 1) 2) 41.079 56.385 19.376 17.493
Afschrijvingen en amortisatie 7.647 7.350 2.534 2.901
Aandeel resultaat deelnemingen verwerkt volgens 'equity'-methode 385 571 - -
Te rapporteren activa van segment 1) 545.282 537.171 128.064 146.508
Deelnemingen verwerkt volgens de 'equity'-methode 8.304 6.947 - -
Investeringsuitgaven 6.828 9.876 2.175 1.639
Te rapporteren verplichtingen van segment 1) 174.702 187.126 35.657 33.865
1) Vanwege de strategische heroriëntering van Etablissement Th. Brasseur S.A. (België) worden de gerelateerde opbrensten, resultaten en netto-activa vanaf 2017 gerapporteerd in het segment Fietsen. De impact op het segment Fietsen (Fietsonderdelen en -accessoires) luidt: opbrengsten +1% (4%), winst voor rente en belastingen < 1% (< 1%) en netto activa < 1% (< 1%).
2) Het resultaat van Fietsonderdelen en -accessoires is inclusief € 1,4 miljoen transactiewinst op de verkoop van de fitnessactiviteiten van Tunturi Hellberg Oy Ltd, gerelateerde merkrechten en handelsvoorraden.

B. Aansluiting van informatie over de te rapporteren segmenten

  2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000
i. Opbrengsten    
Totale opbrengsten van de te rapporteren segmenten 1.106.196 1.100.353
Eliminatie opbrengsten tussen segmenten -37.723 -52.201
Geconsolideerde opbrengsten 1.068.473 1.048.152
 
ii. Resultaat voor belastingen 1)    
Totale winst (verlies) vóór rente en belastingen van de te rapporteren segmenten 60.455 73.878
Niet-toegerekende bedragen:    
- Rentebaten 625 679
- Rentelasten (incl. financieringslasten) -8.834 -8.952
- Overige bedrijfslasten -22.061 -12.910
Geconsolideerde winst (verlies) vóór belastingen 30.185 52.695
 
iii. Activa 1)    
Totale activa van de te rapporteren segmenten 673.346 683.679
Overige niet-toegerekende bedragen 31.932 58.134
Geconsolideerde totale activa 705.278 741.813
 
iv. Verplichtingen    
Totale passiva van de te rapporteren segmenten 210.359 220.991
Overige niet-toegerekende bedragen 195.598 201.442
Geconsolideerde totale passiva 405.957 422.433
1) Vanaf 2016 worden de deelnemingen verwerkt volgens de 'equity'-methode en het bijbehorende resultaat gealloceerd aan de operationele segmenten.

 

Geografische informatie

De geografische segmenten zijn gebaseerd op de fysieke plaats van de activa. De in de geografische segmenten gerapporteerde verkopen aan externe klanten is gebaseerd op de geografische locatie van de klanten.

  Netto-omzet   Vaste activa 1)  
  2017 2016 2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000
Nederland 202.663 223.608 32.955 33.792
Duitsland 312.797 265.937 51.063 50.394
Overig Europa 426.594 404.719 73.112 73.556
Noord-Amerika 101.526 118.577 13.078 14.787
Overige landen 24.893 35.311 9.191 10.588
Totaal 1.068.473 1.048.152 179.399 183.116
1) De vaste activa bevatten conform IFRS 8.33b geen belastingvorderingen en pensioenvorderingen

 

2.  Personeelskosten

De personeelskosten zijn als volgt samengesteld:

  2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000
Lonen en salarissen 99.638 96.457
Sociale lasten 13.854 13.649
Pensioenpremies 6.436 6.344
Winstdeling 1.418 985
Op aandelen gebaseerde beloningen 439 464
Overige personeelskosten 3.999 3.882
Personeelskosten 125.785 121.781

 

3.  Afschrijvingen, amortisatie en bijzondere waardeverminderingsverliezen

De afschrijvingen, amortisatie en bijzondere waardeverminderingsverliezen zijn als volgt samengesteld:

  2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000
Amortisatielasten immateriële vaste activa 1.204 909
Bijzondere waardevermindering immateriële vaste activa - 669
Afschrijvingslasten materiële vaste activa 9.869 8.770
Boekwinst bij verkoop materiële vaste activa - -8
Afschrijvingslasten 11.073 10.340

4.  Overige bedrijfskosten

  2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000
Verkoopkosten 66.815 65.754
Algemene en administratiekosten 17.641 18.245
Leasekosten en voorwaardelijke huurlasten 8.369 7.825
Onderzoeks-en ontwikkelingskosten 1.762 1.770
Overige 32.555 28.693
Overige bedrijfskosten 127.142 122.287

 

5.  Nettofinancieringslasten

De nettofinancieringslasten zijn als volgt samengesteld:

  2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000
Rentebaten -625 -679
Rentelasten 6.912 7.502
Bankkosten 836 2.334
Valutakoersverschillen 1.086 -884
Nettofinancieringslasten 8.209 8.273

 

Het beleid inzake rente- en valutarisico’s is opgenomen onder toelichting 22 Financiële instrumenten - reële waarde en risicobeheer.

6.  Belastingen

De belastingen verantwoord in de winst- en verliesrekening kunnen als volgt worden gespecificeerd:

  2017 2016 2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000 % %
Acute belastingen 14.106 18.973    
Latente belastingen 5.578 1.430    
Belastingen in winst- en verliesrekening 19.684 20.403    
         
Belastingen op basis van gewogen gemiddelde toepasselijke tarief 8.179 13.158 27,1 25,0
Deelnemingsvrijstelling -2.322 -199 -7,7 -0,4
Voordeel uit belastingfaciliteiten -134 -1.284 -0,4 -2,4
Niet-opgenomen uitgestelde belastingvorderingen 7.307 5.214 24,2 9,9
Niet langer opnemen van uitgestelde belastingvorderingen 5.651 1.779 18,7 3,4
Aanpassingen van acute belastingen inzake voorgaande jaren 834 465 2,8 0,9
Aanpassingen van latente belastingen inzake voorgaande jaren 82 11 0,3 0,0
Overige effecten, inclusief fiscaal niet-aftrekbare bedragen 87 1.259 0,3 2,4
Belastingen in winst- en verliesrekening 19.684 20.403 65,2 38,7


De effectieve belastingdruk betreft de gerapporteerde belastinglasten welke kunnen worden toegerekend aan het boekjaar, gedeeld door het resultaat voor belastingen. De effectieve belastingdruk in 2017 bedraagt 65,2% (2016: 38,7%). De belastingdruk wordt negatief beïnvloed door het niet verder activeren van fiscaal compensabele verliezen in Noord-Amerika en het niet langer opnemen van compensabele verliezen en overige latenties in Noord-Amerika en Finland.

7.  Winst per aandeel

De berekening van de winst per aandeel en de verwaterde winst per aandeel is gebaseerd op de volgende gegevens:

  2017 2016
Winst t.b.v. winst per aandeel (nettowinst toekomend aan de aandeelhouders van Accell Group N.V.) € 10.501.325 € 32.292.400
     
Aantal uitstaande aandelen per ultimo 26.255.179 25.834.236
     
Gewogen gemiddelde aantal uitstaande aandelen t.b.v. winst per aandeel 26.101.222 25.623.405
Mogelijk effect aandelenopties en voorwaardelijke aandelen op aandelenuitgifte 165.754 167.166
     
Gewogen gemiddelde aantal uitstaande aandelen (verwaterd) 26.266.976 25.790.571
     
Gerapporteerde winst per aandeel € 0,40 € 1,26
Gerapporteerde winst per aandeel (verwaterd) € 0,40 € 1,25
     
Correctiefactor conform IAS33 1,00000 0,98476
     
Winst per aandeel boekjaar € 0,40 € 1,24
Winst per aandeel boekjaar (verwaterd) € 0,40 € 1,23

8.  Materiële vaste activa

Het verloop van de materiële vaste activa is als volgt:

  Bedrijfsgebouwen en terreinen Machines en overige activa Totaal materiële vaste activa
  € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000
Verkrijgingsprijs
Stand per 1 januari 2016 65.075 115.692 180.767
Investeringen 1.157 10.441 11.598
Investeringen als gevolg van acquisities - - -
Desinvesteringen -5 -102 -107
Valuta omrekeningsverschillen -587 -233 -820
Stand per 1 januari 2017 65.640 125.798 191.438
Investeringen 2.219 6.551 8.770
Investeringen als gevolg van acquisities - - -
Desinvesteringen - -455 -455
Valuta omrekeningsverschillen -265 -480 -745
Stand per 31 december 2017 67.594 131.414 199.008
 
Cumulatieve afschrijvingen
Stand per 1 januari 2016 21.035 89.961 110.996
Afschrijvingen 1.236 7.534 8.770
Stand per 1 januari 2017 22.271 97.495 119.766
Afschrijvingen 1.386 8.483 9.869
Stand per 31 december 2017 23.657 105.978 129.635
 
Boekwaarde
Stand per 1 januari 2017 43.369 28.303 71.672
Stand per 31 december 2017 43.937 25.436 69.373

 

Bedrijfsgebouwen en terreinen met een boekwaarde van € 4.6 miljoen per 31 december 2017 zijn als onderpand verstrekt; enerzijds ter zekerstelling van de trustees van het Engelse pensioenfonds (€ 3,0 miljoen) en anderzijds ter zekerstelling van een banklening (€ 1,6 miljoen).

9.      Goodwill

Het verloop van de goodwill is als volgt:

  2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000
Kostprijs
Stand per 1 januari 61.408 60.495
Toevoegingen als gevolg van acquisities - 315
Valuta omrekeningsverschillen -2.027 598
Stand per 31 december 59.381 61.408
Cumulatieve bijzondere waardeverminderingen
Stand per 1 januari 2.306 2.306
Bijzondere waardevermindering - -
Stand per 31 december 2.306 2.306
Boekwaarde
Stand per 1 januari 59.102 58.189
Stand per 31 december 57.075 59.102

 

De goodwill wordt jaarlijks aan een beoordeling van bijzondere waardevermindering onderworpen, of vaker als er indicaties zijn van een bijzondere waardevermindering. Ten behoeve van deze beoordeling wordt goodwill toegerekend aan kasstroomgenererende eenheden. Toerekening vindt plaats naar die (groep van) kasstroomgenererende eenheden die naar verwachting zullen profiteren van de bedrijfscombinatie waarin de goodwill is opgetreden. De kasstroomgenererende eenheden die bij de beoordeling worden gehanteerd sluiten aan bij de operationele segmenten.


De boekwaarde van de goodwill (met onbepaalde levensduur) is op segmentniveau als volgt verdeeld:

  2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000
 
Fietsen 40.113 41.181
Fietsonderdelen en -accessoires 16.962 17.921
Stand per 31 december 57.075 59.102

De volgende belangrijke veronderstellingen zijn gehanteerd bij de bepaling van de bedrijfswaarde van de segmenten Fietsen en Fietsonderdelen en -accessoires en zijn gebaseerd op ervaringen uit het verleden in de specifieke markten en landen:

  • omzetontwikkeling, op basis van historisch gemiddelde van de laatste 3 jaar, voor Fietsen respectievelijk Fietsonderdelen en -accessoires van  7,5% (2016: 10,0%) respectievelijk van 3,1% (2016: 5,4%);
  • operationele marge, op basis van gemiddelde van de laatste 3 jaar, voor Fietsen respectievelijk Fietsonderdelen en -accessoires van 6,9% (2016: 6,8%) respectievelijk van 6,6% (2016: 4,5%).;
  • werkkapitaalontwikkeling, op basis van het huidige verhoudingsgetal ten opzichte van de omzet, voor Fietsen respectievelijk Fietsonderdelen en -accessoires van 31,0% (2016: 29,5%) respectievelijk van 22,9% (2016: 25,5%);
  • een constante groeivoet van 1,5% (2016: 1,4%) is gehanteerd voor de raming van de oneindige kasstroom na de initiële periode van 5 jaar;
  • kasstromen worden verdisconteerd met een gewogen gemiddelde vermogenskostenvoet na belastingen van 7,6% (2016: 7,6%). De gehanteerde vermogenskostenvoet komt overeen met een gewogen gemiddelde vermogenskostenvoet voor belastingen van 10,1% (2016: 9,8%).

Uit de beoordeling van de bijzondere waardevermindering in 2017 blijkt dat er sprake is van een substantiële overwaarde van de goodwill. Accell Group is van mening dat redelijkerwijs mogelijke veranderingen in de gehanteerde belangrijke veronderstellingen niet zullen leiden tot overschrijding van de boekwaarde ten opzichte van de realiseerbare waarde van de kasstroomgenererende eenheden.  

10.      Overige immateriële vaste activa

Het verloop van de immateriële vaste activa is als volgt:

  Handelsmerken Klanten- bestanden en licenties Overige Totale overige immateriële vaste activa
  € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000
Verkrijgingsprijs
Stand per 1 januari 2016 41.833 5.859 5.053 52.745
Investeringen - - 1.225 1.225
Investeringen als gevolg van acquisities - - - -
Valuta omrekeningsverschillen 319 -192 27 154
Stand per 1 januari 2017 42.152 5.667 6.305 54.124
Investeringen - - 785 785
Investeringen als gevolg van acquisities - - - -
Valuta omrekeningsverschillen -2.334 -185 -105 -2.624
Stand per 31 december 2017 39.818 5.482 6.985 52.285
Cumulatieve afschrijvingen
Stand per 1 januari 2016 3.350 958 3.381 7.689
Amortisatielasten - 105 804 909
(Terugneming van) Bijzondere waardevermindering -73 742 - 669
Stand per 1 januari 2017 3.277 1.805 4.185 9.267
Amortisatielasten - 362 842 1.204
(Terugneming van) Bijzondere waardevermindering - - - -
Stand per 31 december 2017 3.277 2.167 5.027 10.471
Boekwaarde
Stand per 1 januari 2017 38.875 3.862 2.120 44.857
Stand per 31 december 2017 36.541 3.315 1.958 41.814


De handelsmerken per 31 december 2017 betreft de waardering van met name de merken Raleigh en Diamondback vanuit de overname van Raleigh Cycle (€ 22,4 miljoen) alsmede Ghost (€ 9,4 miljoen). Daarnaast zijn de merken voortkomend uit de acquisities van SBS, Brasseur, Hellberg, Carraro, Currie en Van Nicholas gewaardeerd voor in totaal € 4,7 miljoen.

 

De boekwaarde van de handelsmerken (met onbepaalde levensduur) zijn op segmentniveau als volgt verdeeld:

  2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000
Fietsen 36.541 38.375
Fietsonderdelen en -accessoires 1) - 500
Stand per 31 december 36.541 38.875
1) De handelsmerken van het segment Fietsonderdelen en -accessories nemen af met € 0,5 miljoen als gevolg van het rapporteren van Etablissement Th. Brasseur S.A.(België) in het segment Fietsen vanaf 2017.


De handelsmerken worden jaarlijks aan een beoordeling van bijzondere waardevermindering onderworpen, of vaker als er indicaties zijn van een bijzondere waardevermindering. De belangrijkste uitgangspunten bij de beoordeling bestaan uit de gebudgetteerde verwachtingen ten aanzien van de omzet van de merken, de royaltyvergoedingen van de merken en de verdiscontering van kasstromen met een gewogen gemiddelde vermogenskostenvoet na belastingen van 7,6% (2016: 7,6%), welke overeenkomt met een gewogen gemiddelde vermogenskostenvoet voor belastingen van 10,1% (2016: 9,8%). Voor de handelsmerken die kasstromen genereren in Noord-Amerika is een gewogen gemiddelde vermogenskostenvoet na belastingen van 8,3% (2016: 8,4%) gehanteerd, welke overeenkomt met een gewogen gemiddelde vermogenskostenvoet voor belastingen van 10,8% (2016: 9,6%). Deze beoordeling heeft niet geleid tot een bijzondere waardeverminderingslast in 2017.

De klantenbestanden en licenties betreffen het Turkse dealernetwerk, een verlenging van een licentieovereenkomst en het klantenbestand van Comet,. De levensduur van deze respectievelijke worden geschat op 20 jaar, 10 jaar en 20 jaar en worden vanaf 2012, 2013 en 2015 afgeschreven.

De overige immateriële vaste activa betreffen kosten voor software, patenten en de ontwikkeling van met name elektrische fietsen.

De afschrijvingslasten en bijzondere waardeverminderingslasten worden in de winst- en verliesrekening verantwoord onder de afschrijvingen.

11.      Deelnemingen

In de geconsolideerde jaarrekening 2017 zijn naast Accell Group N.V. te Heerenveen, tevens de financiële gegevens van de onderstaande vennootschappen opgenomen.

  Deelnemingspercentage
Geconsolideerde deelnemingen
Accell Bisiklet A.S., Manisa, Turkije 100%
Accell Hunland Kft, Toszeg, Hongarije 100%
Accell IT B.V., Heerenveen, Nederland 100%
Accell Nederland B.V., Heerenveen, Nederland 100%
Accell North America Inc, Kent, Washington, Verenigde Staten 100%
Accell Suisse AG, Alpnach Dorf, Zwitserland 100%
ATC Ltd (Taiwan Branch), Taipei, Taiwan 100%
ATC Ltd, Hong Kong, Volksrepubliek China 100%
Comet Distribuciones Commerciales S.L., Urnieta, Spanje 100%
Cycle Services Nordic ApS, Odense, Denemarken 100%
Cycles Lapierre S.A.S., Dijon, Frankrijk 100%
Cycles France-Loire S.A.S., Saint-Cyprien, Frankrijk 100%
Delta Metal Technology Ltd, Shenzhen, Volksrepubliek China 100%
E. Wiener Bike Parts GmbH, Sennfeld, Duitsland 100%
Etablissement Th. Brasseur S.A., Luik, België 100%
Ghost-Bikes GmbH, Waldsassen, Duitsland 100%
Raleigh UK Ltd, Nottingham, Verenigd Koninkrijk 100%
Swissbike Vertriebs GmbH, Alpnach Dorf, Zwitserland 100%
Tunturi-Hellberg Oy Ltd, Turku, Finland 100%
Vartex AB, Varberg, Zweden 100%
Winora Staiger GmbH, Sennfeld, Duitsland 100%


Deelnemingen met een zeer gering effect op de geconsolideerde jaarrekening zijn niet in bovenstaand overzicht opgenomen. Een volledige lijst van deelnemingen is gedeponeerd bij het Handelsregister van de Kamer van Koophandel te Leeuwarden.

  2017 2016
Deelnemingen verwerkt volgens de 'equity'-methode (i)
Atala SpA, Monza, Italië (i) 50% 50%
Beeline Bikes Inc., Delaware, Verenigde Staten van Amerika (ii) 32% 19%
Jalaccell OÜ, Tallinn, Estland (iii) 0% 35%
Raleigh SA (Pty) Ltd, Kensington, Zuid-Afrika (iv) 20% 20%
Velosophy B.V., Utrecht, Nederland (ii) 35% 38%
(i) Atala SpA is een joint venture die fietsen onder eigen merk ontwerpt en verkoopt.
(ii) Beeline Bikes, Inc. is geassocieerde deelneming die zich bezig houdt met de reparatie en verkoop van fietsen.
(iii) Jalaccell OÜ (35%) opgezet voor de assemblage en opslag van fitnessapparatuur, is geliquideerd per 1 september 2017.
(iv) Raleigh SA (Pty) Ltd is een geassocieerde deelneming die zich bezig houdt met de marketing en verkoop van fietsen.
(v) Velosophy B.V. is een geassocieerde deelneming die zich bezig houdt met de marketing en verkoop van hoogwaardige, elektrische bakfietsen.

 

Deze deelnemingen hebben een strategisch karakter. De stemrechten zijn gelijk aan het procentuele gehouden belang.

Het verloop van de niet-geconsolideerde deelnemingen is als volgt:

  2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000
Stand per 1 januari 6.947 4.981
Investering 1.334 1.516
Dividend -99 -218
Resultaat 385 571
Valuta omrekeningsverschillen -264 97
Stand per 31 december 8.304 6.947


Samengevatte financiële gegevens van het belang in de niet-geconsolideerde deelnemingen:

  2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000
Totale activa 15.886 12.262
Totale verplichtingen 11.235 7.973
Totale omzet 26.016 24.222
Totaal aandeel resultaat en gerelateerde bijzondere waardeverminderingen 385 571

12.      Voorraden



  2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000
Componenten ten behoeve van productie 157.436 145.460
Goederen in bewerking 2.748 2.882
Handelsgoederen en gereed product 173.380 173.210
Stand per 31 december 333.564 321.553

 

Gedurende 2017 heeft een afwaardering naar lagere opbrengstwaarde plaatsgevonden van € 9,5 miljoen (2016: € 5,2 miljoen). Per balansdatum zijn voorraden met een boekwaarde van circa € 21,2 miljoen (2016: € 16,6 miljoen) gewaardeerd tegen lagere netto-opbrengstwaarde. De voorraden bevatten daarnaast goederen onderweg ter waarde van € 68,0 miljoen (2016: €62,2 miljoen), waarvan Accell Group het economisch eigendom heeft verkregen en welke nog niet ontvangen zijn.

De kosten van voorraad die opgenomen zijn als last gedurende het boekjaar betreft € 805,6 miljoen (2016: € 778,9 miljoen).

13.      Handelsvorderingen


  2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000
Handelsvorderingen 137.352 147.371
Voorziening voor bijzondere waardevermindering van vorderingen -10.224 -9.516
Stand per 31 december 127.128 137.855


De nominale waarde van de handelsvorderingen benadert de reële waarde. Handelsvorderingen zijn niet-rentedragend en hebben afhankelijk van het seizoen een betalingstermijn van 30-150 dagen. De voorziening voor bijzondere waardevermindering wordt bepaald middels een individuele beoordeling van vervallen handelsvorderingen. Het beleid inzake kredietrisico’s is opgenomen onder toelichting 22. Financiële instrumenten - reële waarde en risicobeheer.

14.      Geldmiddelen, kasequivalenten en rekening-courant banken

  2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000
Geldmiddelen en kasequivalenten 24.123 49.421
Rekening-courant banken -44.630 -87.901
Geldmiddelen en rekening-couranten banken in het kasstroomoverzicht -20.507 -38.480


15.      Eigen vermogen

Het geconsolideerde eigen vermogen is gelijk aan het enkelvoudige eigen vermogen. De toelichtingen en verloopoverzichten van het eigen vermogen zijn opgenomen in de enkelvoudige jaarrekening.

16.      Rentedragende leningen

Deze toelichting geeft informatie over de contractuele bepalingen en voorwaarden van de uitstaande rentedragende leningen en kredieten. Voor meer informatie over Accell Group’s blootstelling aan renterisico’s wordt verwezen naar toelichting 22 Financiële instrumenten - reële waarde en risicobeheer.


  2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000
Bankleningen zonder onderpand 1) 98.471 47.158
Overige bankleningen 2.062 15
Langlopende rentedragende verplichtingen 100.533 47.173
Kortlopend deel van bankleningen zonder onderpand 1) - 12.500
Kortlopend deel van overige bankleningen 8 69
Totaal kortlopend deel van de rentedragende leningen 8 12.569
Doorlopende kredietfaciliteit 40.000 49.050
Rekening-courant banken 44.630 87.901
Totaal overige rentedragende verplichtingen 84.630 136.951
Kortlopende rentedragende verplichtingen 84.638 149.520
1) Bij de herfinanciering in 2017 is de zekerstelling op de debiteuren en voorraden van de Nederlandse, Duitse, Engelse en Amerikaanse werkmaatschappijen vervallen.


De contractuele bepalingen en voorwaarden van de uitstaande rentedragende bankleningen luiden als volgt:

          2017   2016
  Valuta Nominale rente-percentage Jaar van afloop Nominale waarde Boekwaarde Nominale waarde Boekwaarde
        € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000
Banklening zonder onderpand 1) EUR 1,8% 2022 85.000 83.671 45.750 44.908
Banklening zonder onderpand 1) EUR 5,7% 2022 15.000 14.800 15.000 14.750
Overige bankleningen EUR 1,4% 2027 2.070 2.070 84 84
Totaal rentedragende leningen       102.070 100.541 60.834 59.742
1) Bij de herfinanciering in 2017 is de zekerstelling op de debiteuren en voorraden van de Nederlandse, Duitse, Engelse en Amerikaanse werkmaatschappijen vervallen.

Aansluiting van mutaties in verplichtingen met kasstromen uit financieringsactiviteiten:

  Verplichtingen     Eigen vermogen   Totaal
 
  Rekening- courant banken Doorlopende kredietfaciliteit Rentedragende leningen Aandelen- kapitaal / Agio Reserves  
  € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000
Balans per 1 januari 2017 87.901 49.050 59.742 43.992 275.388 516.073
             
Mutaties in kasstroom uit financieringsactiviteiten:            
Opbrengst uit leningen en afgesloten nieuwe leningen - 100.950 87.056 - - 188.006
Transactiekosten in verband met financieringsverplichtingen - - -1.568 - - -1.568
Aflossing van opgenomen leningen - -110.000 -45.819 - - -155.819
Betaald dividend - - - - -6.740 -6.740
Totaal mutaties in kasstroom uit financieringsactiviteiten - -9.050 39.669 - -6.740 23.879
Effect van valutakoers- en omrekeningsverschillen op geldmiddelen -3.023 - - - - -3.023
Overige mutaties gerelateerd aan verplichtingen:            
Mutaties in rekening-couranten banken -40.248 - - - - -40.248
Rentelasten minus betaalde rente - - 1.130 - - 1.130
Totaal verplichtingen gerelateerde overige mutaties -43.271 -9.050 40.799 - -6.740 -18.262
Totaal eigen vermogen gerelateerde overige mutaties - - - -510 -12.809 -13.319
Balans per 31 december 2017 44.630 40.000 100.541 43.482 255.839 484.492


In 2017 is Accell Group een financieringsovereenkomst aangegaan met een syndicaat van zes (internationale) banken voor een totale groepsfinanciering. De in het syndicaat deelnemende banken zijn ABN AMRO Bank, BNP Paribas, Deutsche Bank, HSBC, ING Bank en Rabobank. De financiering bestaat uit € 100 miljoen aan bankleningen zonder zekerheden en een doorlopende kredietfaciliteit van € 275 miljoen (werkkapitaalfinanciering), waarvan € 100 miljoen aan seizoensfaciliteit, voor een initiële periode van 5 jaar. De financieringsovereenkomst bevat een verlengoptie die uitgeoefend kan worden na jaar 1 en/of jaar 2 van de initieel overeengekomen periode. De einddatum van het contract kan tweemaal met 12 maanden verlengd worden.

De bestaande richtlijnen voor de financiële ratio's in de financieringsovereenkomst zijn:

  • Term loan leverage ratio, die wordt bepaald door de bankleningen te delen door de genormaliseerde EBITDA. De term loan leverage ratio mag­ niet meer bedragen dan 2,5 (op kwartaalbasis).
  • Solvabiliteitsratio, die wordt bepaald door netto-activa gedeeld door balanstotaal, beiden gecorrigeerd voor immateriële vaste activa en de daaraan gerelateerde latente belastingen. De solvabiliteitsratio mag niet lager dan 25% zijn (op halfjaarsbasis).

Bankleningen betekent het totaal aan rentedragende leningen via banken en andere financiële instellingen.

EBITDA betekent het resultaat uit bedrijfsactiviteiten (EBIT) vermeerderd met het bedrag van de amortisatie en afschrijvingen op activa en het aandeel in resultaat niet-geconsolideerde deelnemingen. Genormaliseerde EBITDA betekent, met betrekking tot een bepaalde periode, de EBITDA in die periode gecorrigeerd voor:

  • inclusief EBITDA van een verworven onderneming gedurende de desbetreffende periode voor het deel van die periode ­voorafgaand aan het moment van acquisitie;
  • exclusief EBITDA toerekenbaar aan een groepsmaatschappij (of enig onderdeel van Accell Group) verkocht tijdens de­ desbetreffende periode voor het deel voorafgaand aan de datum van verkoop;
  • inclusief, op aanwijzing door Accell Group, buitengewone kosten die zijn opgetreden in de relevante periode inclusief reorganisatiekosten, bijzondere waardeverminderingsverliezen op vaste activa of kosten die samenhangen met de verkoop van activa horende bij beëindigde bedrijfsactiviteiten.

 Accell Group voldoet zowel per 31 december 2017 als per 31 december 2016 volledig aan de voorwaarden en condities van de convenanten.

17.      Toegezegde pensioenregelingen en overige langlopende personeelsbeloningen

  

  2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000
Nettoactief toegezegde pensioenrechten -14.960 -14.489
Totaal actief uit hoofde van personeelsbeloningen -14.960 -14.489
Nettoverplichting toegezegde pensioenrechten 6.341 6.583
Overige langlopende personeelsbeloningen 2.190 2.278
Totale verplichting uit hoofde van personeelsbeloningen 8.531 8.861

 

Toegezegde pensioenregelingen

Accell Group draagt bij aan toegezegde pensioenregelingen voor deelnamegerechtigde werknemers. De toezegde pensioenregelingen hebben met name betrekking op de Engelse pensioenregeling, welke circa 92 % van de pensioenverplichting en meer dan 99% van de fondsbeleggingen beslaat. De Engelse pensioenregeling is onderworpen aan de Engelse wetgeving en wordt door een separaat fonds geadministreerd dat juridisch gescheiden is van de Engelse dochteronderneming. De vertegenwoordigers van dit fonds (‘trustees’) worden aangesteld door de onderneming. De pensioenuitkeringen zijn gerelateerd aan het laatst verdiende loon op pensioendatum en aan het aantal dienstjaren. Sinds december 2002 is het toegezegde gedeelte van deze regeling bevroren en worden er in deze regeling geen nieuwe aanspraken toegekend. Op basis van de akte en het reglement van de Engelse pensioenregeling heeft de onderneming een onvoorwaardelijk recht in de vorm van terugbetalingen op het moment dat er sprake is van een overschot en het fonds geen verdere verplichtingen meer heeft c.q. dan wel op het moment dat de regeling geliquideerd wordt.

De Engelse pensioenregeling stelt de onderneming bloot aan actuariële risico’s, zoals marktrisico, renterisico en inflatierisico. Er is voor de onderneming geen sprake van ongebruikelijke, specifieke risico’s in de regeling. De beleggingsstrategie is om circa 37% van de pensioenbeleggingen aan te houden in veilige vastrentende waarden (aan de index gerelateerde Engelse staatsobligaties en obligaties in onder meer vastgoed) en circa 63% in beleggingen met een rendementsdoelstelling (bestaande uit gediversificeerde groeifondsen en obligatieportefeuilles). Deze strategie weerspiegelt het risicoprofiel van de pensioenverplichting en de houding van de trustees en de onderneming ten aanzien van de risico’s. De opbrengsten van de rendementsstrategie wordt niet alleen bereikt door directe investeringen in rendementsbeleggingen, maar de obligatieportefeuilles die aandelengerelateerd zijn staan blootstelling toe aan rendementen door het gebruik van futures welke gedekt worden door onderpand in de vorm van aan de index gerelateerde Engelse staatsobligaties.

Daarnaast draagt Accell Group bij aan een gefinancierde toegezegde pensioenregelingen voor deelnamegerechtigde werknemers in Taiwan, een bevroren niet-gefinancierde toegezegde pensioenregeling in Duitsland en een niet-gefinancierde toegezegde pensioenregeling in Hongkong. De toegezegde pensioenregelingen van Accell Group kennen geen werknemersbijdragen meer, omdat dit met name bevroren regelingen betreffen.

 

 

De overeenkomstig IAS 19 uitgevoerde actuariële berekeningen per 31 december 2017 zijn verricht door actuarissen van erkende pensioenadviesbureaus. Bij de bepaling van de toegekende aanspraken worden de volgende belangrijke uitgangspunten en veronderstellingen op basis van een gewogen gemiddelde gebruikt:

  2017 2017 2016 2016
  Engelse regeling Overige Engelse regeling Overige
Disconteringsvoet 2,3% 1,6% 2,6% 1,8%
Verwachte stijging van salarissen 2,0% 0,4% 3,5% 0,5%
Inflatie 2,6% 1,7% 2,7% 1,8%
Gemiddelde levensverwachting van gepensioneerden vanaf de pensioengerechtigde leeftijd (jaren):        
Mannen 21,4 18,6 21,2 18,4
Vrouwen 23,4 22,1 23,3 21,7
Gemiddelde levensverwachting van huidige werknemers vanaf de pensioengerechtigde leeftijd (jaren):        
Mannen 23,6 20,9 23,3 20,5
Vrouwen 25,8 24,3 25,6 23,8

 

In de winst- en verliesrekening zijn de volgende bedragen met betrekking tot de toegezegde pensioenregelingen opgenomen:

  2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000
Huidige servicekosten 39 19
Servicekosten voor verstreken diensttijd en verliezen (winsten) op afwikkeling - 527
Administratiekosten 157 177
Netto rentekosten (baten) -252 -519
Totaal kosten toegezegde pensioenregelingen -56 204


In het overzicht van de gerealiseerde en niet gerealiseerde resultaten zijn de volgende bedragen met betrekking tot de toegezegde pensioenregelingen opgenomen:

  2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000
Herwaardering toegezegde pensioenverplichting (-actief):    
Rendement op fondsbeleggingen (met uitzondering van die bedragen die zijn opgenomen in de netto rentekosten) -2.631 -7.059
Actuariële verliezen (winsten) die ontstaan als gevolg van demografische veronderstellingen - 374
Actuariële verliezen (winsten) die ontstaan als gevolg van veranderingen in financiële veronderstellingen 2.353 10.741
Actuariële verliezen (winsten) die ontstaan als gevolg van ervaringsaanpassingen -48 -33
Aanpassingen van de limiet voor opgenomen activa - -
Presentatiecorrectie voorgaande jaren - -348
Herwaardering toegezegde pensioenregelingen -326 3.675

 

 

De pensioenverplichtingen en de reële waarde van fondsbeleggingen zijn als volgt nader uit te splitsen:

Per 31 december 2016 Engelse regeling Overige Totaal
  € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000
Contante waarde gefinancierde pensioenverplichting 77.210 916 78.126
Af: Reële waarde fondsbeleggingen -91.699 -594 -92.293
Tekort/ (overschot) -14.489 322 -14.167
Contante waarde niet-gefinancierde pensioenverplichtingen - 6.261 6.261
Fondsstatus -14.489 6.583 -7.906
Limiet voor opgenomen activa - - -
Netto pensioenverplichting (-actief) per 31 december 2016 -14.489 6.583 -7.906
 
Per 31 december 2017 Engelse regeling Overige Totaal
Contante waarde gefinancierde pensioenverplichting 74.415 724 75.139
Af: Reële waarde fondsbeleggingen -89.375 -450 -89.825
Tekort/ (overschot) -14.960 274 -14.686
Contante waarde niet-gefinancierde pensioenverplichtingen - 6.067 6.067
Fondsstatus -14.960 6.341 -8.619
Limiet voor opgenomen activa - - -
Netto pensioenverplichting (-actief) per 31 december 2017 -14.960 6.341 -8.619


De mutatie in de contante waarde van de pensioenverplichting is als volgt:

  Engelse regeling Overige Totaal
  € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000
Stand per 1 januari 2016 78.220 12.431 90.651
Huidige servicekosten - 19 19
Rentekosten 2.404 136 2.540
Actuariële (winsten) en verliezen die ontstaan als gevolg van demografische veronderstellingen 370 4 374
Actuariële (winsten) en verliezen die ontstaan als gevolg van veranderingen in financiële veronderstellingen 10.720 21 10.741
Actuariële (winsten) en verliezen die ontstaan als gevolg van ervaringsaanpassingen - -33 -33
Vervallen verplichtingen bij afwikkeling - -5.094 -5.094
Valuta omrekeningsverschillen op buitenlandse pensioenregelingen -11.022 58 -10.964
Uitgekeerde bedragen -3.482 -365 -3.847
Toegezegde pensioenverplichting per 31 december 2016 77.210 7.177 84.387
Huidige servicekosten - 39 39
Rentekosten 1.904 128 2.032
Actuariële (winsten) en verliezen die ontstaan als gevolg van demografische veronderstellingen - - -
Actuariële (winsten) en verliezen die ontstaan als gevolg van veranderingen in financiële veronderstellingen 2.294 59 2.353
Actuariële (winsten) en verliezen die ontstaan als gevolg van ervaringsaanpassingen - -48 -48
Vervallen verplichtingen bij afwikkeling - - -
Valuta omrekeningsverschillen op buitenlandse pensioenregelingen -3.114 -111 -3.225
Uitgekeerde bedragen -3.879 -454 -4.333
Toegezegde pensioenverplichting per 31 december 2017 74.415 6.790 81.205


 

De mutatie in de reële waarde van de fondsbeleggingen is als volgt:

  Engelse regeling Overige Totaal
  € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000
Stand per 1 januari 2016 98.406 6.261 104.667
Rente-opbrengsten 3.051 8 3.059
Herberekeningswinst (verlies):      
Rendement op fondsbeleggingen (exclusief bedragen die zijn opgenomen in de netto rentekosten) 7.062 -3 7.059
Fondsbeleggingen uitgekeerd bij afwikkeling 0 -5.627 -5.627
Werkgeversbijdragen 513 18 531
Administratiekosten 177 - 177
Valuta omrekeningsverschillen op buitenlandse pensioenregelingen -14.028 41 -13.987
Uitgekeerde bedragen -3.482 -104 -3.586
Reële waarde van de fondsbeleggingen per 31 december 2016 91.699 594 92.293
Rente-opbrengsten 2.277 7 2.284
Herberekeningswinst (verlies):      
Rendement op fondsbeleggingen (exclusief bedragen die zijn opgenomen in de netto rentekosten) 2.634 -3 2.631
Fondsbeleggingen uitgekeerd bij afwikkeling - - -
Werkgeversbijdragen 489 23 512
Administratiekosten 158 - 158
Valuta omrekeningsverschillen op buitenlandse pensioenregelingen -4.003 -31 -4.033
Uitgekeerde bedragen -3.879 -140 -4.019
Reële waarde van de fondsbeleggingen per 31 december 2017 89.375 450 89.825


De reële waarde van de fondsbeleggingen is als volgt:

  2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000
Aan de index gerelateerde Britse staatsobligaties 5.335 20.334
Verplichting-gerelateerde investering 17.745 8.812
Bedrijfsobligaties 11.504 5.621
Obligaties in vastgoed 11.248 11.201
Absoluut rendementsobligaties 21.309 21.652
Gediversificeerde groeifondsen 21.727 21.084
Liquide middelen 957 3.589
Totaal waardeschuldpapieren en aandelengerelateerde beleggingen 89.825 92.293


De reële waarden van bovengenoemde aandelengerelateerde beleggingen en waardeschuldpapieren worden vastgesteld op basis van genoteerde marktprijzen in actieve markten. Het werkelijk behaalde rendement op fondsbeleggingen was € 4,9 miljoen in 2017 (2016: € 10,1 miljoen).

De gemiddelde looptijd van de pensioenverplichting is 16 jaar per 31 december 2017 (2016: 16 jaar). Significante actuariële veronderstellingen bij de bepaling van de pensioenverplichting zijn de disconteringsvoet en de verwachte salarisstijging. De onderstaande gevoeligheidsanalyses zijn bepaald op basis van redelijkerwijs mogelijke veranderingen van de betreffende veronderstellingen per jaareinde. De analyse laat de onderlinge afhankelijkheid buiten beschouwing:

  • indien de disconteringsvoet 0,1% hoger is, zal de pensioenverplichting met € 1,3 miljoen afnemen;
  • indien de disconteringsvoet 0,1% lager is, zal de pensioenverplichting met € 1,3 miljoen toenemen;
  • indien de verwachte salarisstijging met 0,1% toeneemt, zal de pensioenverplichting met € 0,6 miljoen toenemen;
  • indien de verwachte salarisstijging met 0,1% afneemt, zal de pensioenverplichting met € 0,6 miljoen afnemen;

De gevoeligheidsanalyses zijn per jaareinde opgesteld met behulp van dezelfde methoden als de pensioenverplichting in de balans. De gevoeligheidsanalyses zijn wellicht niet representatief voor de werkelijke verandering in de pensioenverplichting. Het is namelijk onwaarschijnlijk dat de veranderingen in veronderstellingen geïsoleerd plaats zullen vinden, omdat een aantal van de veronderstellingen met elkaar samenhangen.

In 2018 zal Accell Group naar verwachting een bedrag van € 0,5 miljoen inzake alle toegezegde pensioenregelingen als bijdrage betalen.

Overige langlopende personeelsbeloningen

De uitgestelde beloningen betreffen de voorzieningen voor toekomstige jubileumuitkeringen en uitbetalingen bij uitdiensttreding in sommige landen. De voorziening is gebaseerd op de contractuele verplichtingen en veronderstellingen met betrekking tot kans van sterfte en uitdiensttreding. De voorziening voor uitgestelde beloningen zullen naar verwachting een looptijd hebben tussen de één en vijf jaar.

18.      Op aandelen gebaseerde betalingen

Accell Group kent een aandelenregeling en een optieregeling.

Regeling voorwaardelijke aandelen

Accell Group kent een aandelenregeling waarbij voorwaardelijke aandelen kunnen worden toegekend aan de leden van de Raad van Bestuur en aan directeuren van dochterondernemingen die een significante bijdrage leveren aan het resultaat van Accell Group. De beide aandelenregelingen betreffen betalingsovereenkomsten die vesting conditions bevatten. De reële waarde op toekenningsdatum wordt bepaald met inachtneming van deze voorwaarden en er vindt nadien geen aanpassing van de reële waarde plaats voor verschillen tussen verwachte en daadwerkelijke uitkomsten. De voorwaarden zijn verdisconteerd in de reële waarde op toekenningsdatum door een korting toe te passen op de verkregen waardering.

Hieronder is een overzicht opgenomen van deze voorwaardelijke toegekende aandelen:

  Aantal op 31-12-16 Aantal op 31-12-17 Toekennings- datum Looptijd Aandelen- koers op toekennings- datum Reële waarde op toekennings- datum
Voorwaardelijke aandelen
Voorwaardelijk toegekend in 2015 1) 46.069 8.050 4-3-2015 3 jaar € 15,92 € 109.000
Voorwaardelijk toegekend in 2016 2) 47.301 44.661 24-2-2016 2-3 jaar € 18,96 € 425.000
Voorwaardelijk toegekend in 2017 - 29.643 9-3-2017 2-3 jaar € 22,05 € 346.000
1) In 2017 zijn in totaal 35.119 aandelen toegekend aan leden van de Raad van Bestuur en 2.900 voorwaardelijk toegekende aandelen vervallen vanwege het vertrek van een directielid van een dochteronderneming.
2) Vanwege het vertrek van een directielid van een dochteronderneming zijn 2.640 voorwaardelijk toegekende aandelen komen te vervallen

 

De reële waarde wordt lineair ten laste van de winst- en verliesrekening gebracht in de periode tussen toekenning en het moment dat de aandelen onvoorwaardelijk worden, waarbij aanpassing plaatsvindt voor het verwachte aantal uit te keren aandelen.

Regeling opties

De vennootschap kent een optieregeling voor de Raad van Bestuur. Voor de toekenning van de opties aan de bestuurders baseert de Raad van Commissarissen zich op de realisatie van de met de Raad van Bestuur overeengekomen doelstellingen.

Hieronder is een overzicht opgenomen van het aantal en de ontwikkeling in de uitstaande optierechten:

  Aantal op 31-12-16 Aantal op 31-12-17 Toekennings- datum Looptijd (jaren) Uitoefen- prijs Reële waarde op toekennings- datum Gemiddelde aandelen- koers bij uit- oefening
Optie-series
Uitgegeven in 2014 7.950 7.950 26-02-14 3-8 € 14,13 € 2,13 n/a
Uitgegeven in 2015 28.150 28.150 4-03-15 3-8 € 15,92 € 1,90 n/a
Uitgegeven in 2016 1) 37.700 25.250 24-02-16 3-8 € 18,96 € 2,39 n/a
Uitgegeven in 2017 - 22.050 9-03-17 3-8 € 22,05 € 2,71 n/a
1) Van de uitstaande optierechten zijn 12.450 vervallen vanwege het beëindigen van het dienstverband van de heer Takens.

 

 

De verleende optierechten zijn gespecificeerd in toelichting 26 Verbonden partijen. Enkel de in 2014 uitgegeven opties zijn uitoefenbaar per 31 december 2017.

De reële waarde van de optieregeling is bepaald op basis van een optiewaarderingsmodel (Black-Scholes-Merton). Bij de bepaling van de reële waarde is geen rekening gehouden met aan de transacties verbonden dienstverleningsvoorwaarden en niet-marktgerelateerde prestatievoorwaarden. De factoren gebruikt bij de bepaling van de reële waarde op toekenningsdatum van de optieregeling zijn als volgt:

  2017 2016
Verwachte volatiliteit (gewogen gemiddelde) 22,16% 23,84%
Verwachte looptijd in jaren (gewogen gemiddelde) 3,9 3,8
Verwachte dividenden 3,30% 3,40%
Risicovrije rentevoet (gebaseerd op staatsobligaties) 0,67% 0,28%

 

De verwachte volatiliteit is gebaseerd op een beoordeling van de historische volatiliteit van de aandelenkoers van Accell Group N.V., met name over de historische periode die samenvalt met de verwachte looptijd. De verwachte looptijd van de instrumenten is gebaseerd op historische ervaringen en gedrag van optiehouders in het algemeen.

De aansluiting naar de kosten verantwoord in de personeelskosten is als volgt:

  2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000
Voorwaardelijke aandelen management 2014 36 49
Voorwaardelijke aandelen management 2015 38 52
Voorwaardelijke aandelen management 2016 48 -
Voorwaardelijke aandelen Raad van Bestuur 2014 - 116
Voorwaardelijke aandelen Raad van Bestuur 2015 156 156
Voorwaardelijke aandelen Raad van Bestuur 2016 101 -
Opties Raad van Bestuur 60 91
Totale kosten verantwoord in personeelskosten 439 464

 

Bij volledige uitoefening / toekenning van de tot nu toe verleende optierechten en voorwaardelijke aandelen neemt het aantal geplaatste aandelen toe met 0,6%. Volgens het beleid van Accell Group worden toegekende rechten niet afgedekt door het inkopen van eigen aandelen door de vennootschap. Op het moment van de uitoefening van de opties worden, in geval van zogenaamde equity-settlement, door Accell Group N.V. nieuwe aandelen uitgegeven.

19.     Uitgestelde belastingen

De uitgestelde belastingen zijn als volgt samengesteld:

  2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000
Uitgestelde belastingvorderingen 3.437 7.142
Uitgestelde belastingverplichtingen 11.820 13.334
Saldo uitgestelde belastingen -8.383 -6.192

 

Het verloop van de actieve en passieve belastinglatenties is als volgt:

  Compensabele verliezen deelnemingen Overige belasting- latenties Totaal uitgestelde belasting- vorderingen Herwaardering materiële vaste activa Financiële instrumenten Merkwaardering Overige belasting- latenties Totaal uitgestelde belasting- verplichtingen
  € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000
Stand per 1 januari 2016 6.653 2.016 8.669 -1.787 -360 -6.266 -3.163 -11.576
Mutatie a.g.v. acquisities - - - - - - - -
Mutatie via overige gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten - - - - -712 - -1.798 -2.510
Mutatie via resultaat -3.638 1.907 -1.731 38 - -39 302 301
Mutatie a.g.v. aanpassing belastingtarief - - - - - - - -
Transfer van/naar current tax 19 - 19 - - - 2 2
Valuta omrekeningsverschillen 107 78 185 12 - -11 448 449
Stand per 31 december 2016 3.141 4.001 7.142 -1.737 -1.072 -6.316 -4.209 -13.334
Mutatie a.g.v. acquisities - - - - - - - -
Mutatie via overige gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten - 2.358 2.358 - 1.072 - -129 943
Mutatie via resultaat -1.965 -3.751 -5.716 57 - -42 123 138
Mutatie a.g.v. aanpassing belastingtarief - - - - - - - -
Transfer van/naar current tax -262 200 -62 - - - 87 87
Valuta omrekeningsverschillen -34 -251 -285 6 - 195 145 346
Stand per 31 december 2017 880 2.557 3.437 -1.674 - -6.163 -3.983 -11.820

 

Op 31 december 2017 was sprake van een uitgestelde belastingvordering van € 0,9 miljoen (2016: € 3,1 miljoen) voor compensabele fiscale verliezen en een uitgestelde belastingvordering van € 2,6 miljoen (2016: € 4,0 miljoen) voor verrekenbare tijdelijke verschillen.

Vanwege tegenvallende resultaten, in combinatie met een herstructurering van de activiteiten, is in Noord-Amerika en Finland onvoldoende zekerheid over de termijn waarop de compensabele fiscale verliezen en verrekenbare tijdelijke verschillen gerealiseerd kunnen worden. Om deze redenen zijn de compensabele verliezen en overige latenties in Noord-Amerika en Finland niet langer opgenomen.

Accell Group heeft bij enkele deelnemingen onvoldoende zekerheid dat voldoende toekomstige belastingwinsten beschikbaar komen om compensabele fiscale verliezen van € 90,2 miljoen (2016: € 78,9 miljoen) te compenseren. Daarom zijn voor deze fiscale verliezen geen uitgestelde belastingvorderingen opgenomen. Deze ongebruikte compensabele verliezen hebben met name betrekking op compensabele verliezen in Noord-Amerika en Groot-Brittannië en hebben deels betrekking op de wereldwijde resultaten van het Raleigh-concern in de periode voor de overname door Accell Group in 2012. De verrekenbare periode voor deze ongebruikte compensabele verliezen is 1-5 jaar voor € 1,6 miljoen, 5-10 jaar voor € 5,3 miljoen, 10-20 jaar voor € 45,9 miljoen en voor € 37,4 miljoen onbeperkt.

20.     Voorzieningen

  Garantie- verplichtingen Overige voorzieningen Totaal
  € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000
Stand per 1 januari 2017 7.305 1.565 8.870
Verbruik van de voorziening -6.473 -1.176 -7.649
Dotatie aan de voorziening 6.499 1.035 7.534
Vrijval van de voorziening -45 -59 -104
Valuta omrekeningsverschillen -89 -4 -93
Stand per 31 december 2017 7.197 1.361 8.558
 
Langlopend 3.439 828 4.267
Kortlopend 3.758 533 4.291

De voorziening voor garantieverplichtingen wordt opgenomen voor de kosten die naar verwachting voortvloeien uit per balansdatum lopende garantieverplichtingen uit hoofde van geleverde goederen en diensten. De voorziening is gebaseerd op schattingen aan de hand van historische garantiegegevens. De voorziening voor garantieverplichtingen zal naar verwachting een looptijd hebben tussen de 1 en 5 jaar. De overige voorzieningen betreffen een milieuvoorziening, een voorziening voor antidumpingrechten en een aantal kleinere, kortlopende voorzieningen.

21.      Uitgestelde opbrengsten

  Uitgestelde opbrengsten  
  31-12-17 31-12-16
  € x 1.000 € x 1.000
Langlopend 1.190 1.201
Kortlopend 947 1.313
Stand per 31 december 2017 2.137 2.514

 

Uitgestelde opbrengsten betreffen ontvangsten uit hoofde van verlengde garantie die in de komende vijf jaar gerealiseerd zal worden.

22.      Financiële instrumenten - reële waarden en risicobeheer

A. Verwerkingscategorieën en reële waarden

De volgende tabel geeft een overzicht van de boekwaarden en de reële waarden van financiële activa en verplichtingen, met inbegrip van hun niveaus binnen de reële-waardehiërarchie. De tabel bevat geen informatie over de reële waarde van financiële activa en verplichtingen die niet worden gewaardeerd tegen reële waarde indien de boekwaarde een redelijke benadering van de reële waarde is.

    2017        
    Boekwaarde       Reële waarde
    Reële waarde hedge instrumenten Leningen en vorderingen Overige financiele verpichtingen Totaal Level 2
  notes € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000
Voor afdekking gebruikte renteswaps   - - - - -
Voor afdekking gebruikte valutatermijncontracten   - - - - -
Financiële activa gewaardeerd tegen reële waarde   - - - - -
 
Handels- en overige vorderingen   - 149.795 - 149.795 -
Geldmiddelen en kasequivalenten 14 - 24.123 - 24.123 -
Financiële activa niet gewaardeerd tegen reële waarde   - 173.918 - 173.918 -
 
Voor afdekking gebruikte renteswaps   191 - - 191 191
Voor afdekking gebruikte valutatermijncontracten   9.339 - - 9.339 9.339
Financiële verplichtingen gewaardeerd tegen reële waarde   9.530 - - 9.530 9.530
 
Bankleningen zonder onderpand 16 - - 98.471 98.471 -
Overige bankleningen 16 - - 2.070 2.070 -
Doorlopende kredietfaciliteit 16 - - 40.000 40.000 -
Rekening-courant banken 16 - - 44.630 44.630 -
Handelsschulden en overige te betalen posten   - - 179.798 179.798 -
Financiële verplichtingen niet gewaardeerd tegen reële waarde   - - 364.969 364.969 -

    2016        
    Boekwaarde       Reële waarde
    Reele waarde hedge instrumenten Leningen en vorderingen Andere financiele verpichtingen Totaal Level 2
    € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000
Voor afdekking gebruikte renteswaps   - - - - -
Voor afdekking gebruikte valutatermijncontracten   6.049 - - 6.049 6.049
Financiële activa gewaardeerd tegen reële waarde   6.049 - - 6.049 6.049
 
Handels- en overige vorderingen   - 160.043 - 160.043 -
Geldmiddelen en kasequivalenten 14 - 49.421 - 49.421 -
Financiële activa niet gewaardeerd tegen reële waarde   - 209.464 - 209.464 -
 
Voor afdekking gebruikte renteswaps   1.762 - - 1.762 1.762
Voor afdekking gebruikte valutatermijncontracten   - - - - -
Financiële verplichtingen gewaardeerd tegen reële waarde   1.762 - - 1.762 1.762
 
Bankleningen tegen onderpand 16 - - 59.658 59.658 -
Overige bankleningen 16 - - 84 84 -
Doorlopende kredietfaciliteit 16 - - 49.050 49.050 -
Rekening-courant banken 16 - - 87.901 87.901 -
Handelsschulden en overige te betalen posten   - - 180.520 180.520 -
Financiële verplichtingen niet gewaardeerd tegen reële waarde   - - 377.213 377.213 -

 

B. Bepaling van de reële waarden

i. Waarderingstechnieken

De reële waarde van de overige financiële instrumenten wordt bepaald op basis van andere input dan genoteerde koersen/prijzen die waarneembaar zijn (level 2). Bij deze bepaling wordt gebruik gemaakt van algemeen geaccepteerde waarderingsmodellen. De hiermee vastgestelde waarde is gelijk aan de prijs waartegen het derivaat op een transparante markt vervreemd kan worden.

Valutatermijncontracten

Forward pricing is gebruikt als waarderingstechniek. De reële waarde is bepaald met behulp van genoteerde koersen van valutatermijncontracten op balansdatum en contante waardeberekeningen gebaseerd op marktrentes afgeleid van de swapcurve in de respectievelijke valuta.

Renteswaps

Swap models zijn gebruikt als waarderingstechniek. De reële waarde is berekend als de contante waarde van de geschatte toekomstige kasstromen. Schattingen van de toekomstige kasstromen horende bij een variabele rente zijn gebaseerd op genoteerde swap rates, termijncontractprijzen en interbancaire rentetarieven. Geschatte kasstromen zijn contant gemaakt met behulp van een rentecurve opgebouwd uit soortgelijke bronnen die het interbancaire rentetarief reflecteren dat marktpartijen gebruiken voor de prijsstelling van renteswaps. De geschatte reële waarde is gecorrigeerd voor zowel het kredietrisico verbonden aan Accell Group als het kredietrisico verbonden aan de tegenpartij.

Overige financiële verplichtingen

Contant gemaakte kasstromen is gebruikt als waarderingstechniek. Het waarderingsmodel gaat uit van de contante waarde van de verwachte betaling, contant gemaakt met behulp van een voor risico’s gecorrigeerde disconteringsvoet.

 
ii. Overdrachten tussen niveau 1 en 2

In 2017 (en 2016) hebben geen overdrachten plaatsgevonden van niveau 1 naar niveau 2 en van niveau 2 naar niveau 1.

 

C. Financieel risicobeheer

Accell Group is uit hoofde van het gebruik van financiële instrumenten blootgesteld aan de volgende risico’s:

  1. kredietriscio;
  2. liquiditeitsrisico;
  3. marktrisico.
Risicobeheerkader

De Raad van Bestuur heeft de eindverantwoordelijkheid voor de inrichting van en het toezicht op het risicobeheerkader van Accell Group. Het risicobeleid van Accell Group heeft als doel de risico’s waarmee Accell Group zich geconfronteerd ziet in kaart te brengen en te analyseren, passende risicolimieten en -controles te bepalen en de risico’s en naleving van de limieten te bewaken. Beleid en systemen voor risicobeheer worden regelmatig geëvalueerd en waar nodig aangepast aan veranderingen in de marktomstandigheden en de activiteiten van Accell Group. Accell Group streeft ernaar om door middel van haar standaarden en procedures met betrekking tot training en management een gedisciplineerde en constructieve beheersingsomgeving te ontwikkelen waarin alle werknemers hun rol en verplichtingen begrijpen.

De auditcommissie ziet toe op de bewaking door het management van de naleving van het risicobeheerbeleid en de risicobeheerprocedures van Accell Group. De auditcommissie houdt zich daarnaast bezig met de toereikendheid van het risicobeheerkader in samenhang met de risico’s waarmee Accell Group te maken heeft. De auditcommissie wordt in haar toezichtfunctie bijgestaan door de interne accountantsdienst. De interne accountantsdienst voert regelmatige en ad hoc evaluaties uit van risicobeheersingsmaatregelen en -procedures, waarvan de bevindingen worden gerapporteerd aan de auditcommissie.

i. Kredietrisico

Kredietrisico is het risico van financieel verlies voor Accell Group indien een afnemer of tegenpartij van een financieel instrument de aangegane contractuele verplichtingen niet nakomt. Kredietrisico’s vloeien met name voort uit vorderingen op klanten. De boekwaarde van de financiële activa vertegenwoordigt het maximale kredietrisico.

Handels- en overige vorderingen

De blootstelling aan kredietrisico van Accell Group wordt hoofdzakelijk bepaald door de individuele kenmerken van de afzonderlijke afnemers. Daarnaast houdt het management rekening met de demografische aspecten van het klantenbestand, waaronder het risico op wanbetaling in de bedrijfstak en het land waarin de afnemers actief zijn. Zie toelichting 1 Operationele segmenten voor nadere informatie over de concentratie van de opbrengsten. Binnen Accell Group is geen sprake van een significante concentratie van kredietrisico's, omdat sprake is van een groot aantal afnemers.

Er zijn geen afnemers die 10% of meer bijdragen aan de omzet.

Accell Group heeft een kredietbeleid opgesteld waarbij verkopen aan grote klanten verzekerd dienen te zijn bij een externe kredietverzekeraar. Kleinere klanten worden individueel beoordeeld voordat de standaard betalings- en leveringsvoorwaarden van Accell Group worden aangeboden en een kredietlimiet wordt vastgesteld. Voor verkopen boven deze limieten is een goedkeuring van de Raad van Bestuur vereist.

Goederen worden in principe onder eigendomsvoorbehoud geleverd, waardoor Accell Group bij het uitblijven van betaling veelal over een zekergestelde vordering beschikt. Accell Group verlangt geen andere zakelijke zekerheden voor handels- en overige vorderingen.

Accell Group vormt een voorziening voor bijzondere waardeverminderingen ter grootte van de geschatte verliezen uit hoofde van handels- en overige vorderingen.

 Op 31 december 2017 was de ouderdomsopbouw van de handelsvorderingen die geen bijzonder waardevermindering hadden ondergaan als volgt:

  2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000
Niet vervallen en geen bijzondere waardevermindering ondergaan 108.355 112.901
Achterstallig 1-90 dagen 11.404 12.954
Achterstallig 90-150 dagen 1.187 2.476
Achterstallig meer dan 150 dagen 1.686 3.262
Totaal per 31 december 122.632 131.593

 

Accell Group hanteert diverse specifieke en in beperkte mate individuele betalingscondities met haar afnemers die afhankelijk van de aard van de leveranties verschillen en ook per land kunnen verschillen. Door het seizoensmatige karakter van de activiteiten worden er aan de klanten zogenaamde wintercondities geboden, waarbij de klanten kunnen kiezen voor een extra betalingskorting of een langere betalingstermijn. Dit is gebruikelijk in de branche.

Op basis van het historisch betalingsgedrag en uitgebreide analyses van de onderliggende kredietwaardigheid van klanten, inclusief kredietwaardigheidsbeoordeling (indien beschikbaar), is het management van mening dat de niet aan bijzondere waardeverminderingen onderhevige bedragen die achterstallig zijn, nog altijd volledig inbaar zijn.

Mutaties in de voorziening voor bijzondere waardeverminderingen met betrekking tot handels- en overige vorderingen gedurende het jaar waren als volgt:

  2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000
Stand op 1 januari 9.516 7.972
Afgeboekte bedragen -1.891 -1.889
Opgenomen bijzonder waardeverminderingsverlies 3.025 3.348
Effect van mutatie in wisselkoersen -426 85
Stand per 31 december 10.224 9.516


Het bijzondere waardeverminderingsverlies op 31 december 2017 houdt verband met diverse klanten verspreid over diverse landen die hebben aangegeven te verwachten niet de uitstaande saldi te kunnen voldoen, hoofdzakelijk vanwege de economische omstandigheden.

Geldmiddelen en kasequivalenten

De geldmiddelen en kasequivalenten van Accell Group bedroegen op 31 december 2017 € 24.123 duizend (2016: € 49.421 duizend). De geldmiddelen en kasequivalenten worden aangehouden bij banken en financiële instellingen met een kredietwaardigheidsbeoordeling van B+ tot AA-, op basis van de beoordelingen van ratingbureau Fitch of S&P.

Afgeleide financiële instrumenten

De afgeleide financiële instrumenten worden afgesloten bij banken en financiële instellingen met een kredietwaardigheidsbeoordeling van BB tot AA-, op basis van de beoordelingen van ratingbureau Fitch of S&P.

Garanties

Het beleid van Accell Group is om uitsluitend financiële garanties af te geven voor dochterondernemingen.

ii. Liquiditeitsrisico

Liquiditeitsrisico is het risico dat Accell Group problemen krijgt om te voldoen aan haar verplichtingen uit hoofde van in contanten of andere financiële activa af te wikkelen financiële verplichtingen. De uitgangspunten van het liquiditeitsrisicobeheer van Accell Group zijn dat er, voor zover mogelijk, voldoende liquiditeiten worden aangehouden om te kunnen voldoen aan haar financiële verplichtingen wanneer deze vervallen, in normale en moeilijke omstandigheden, en zonder dat onaanvaardbare verliezen worden gelopen of de reputatie van Accell Group in gevaar komt.

Bij de financiering van Accell Group wordt een onderscheid gemaakt tussen lange termijn (kern)financiering en het seizoenskrediet. De solvabiliteit en de liquiditeit van Accell Group zijn zekergesteld door een rollende liquiditeitsplanning en een liquiditeitsreserve in de vorm van geldmiddelen en kasequivalenten en € 275 miljoen aan doorlopend rekening-courant krediet. De te betalen rente bedraagt Euribor plus 65-175 basispunten.

Blootstelling aan liquiditeitsrisico

Hieronder zijn de resterende contractuele looptijden van de niet-afgeleide financiële verplichtingen en de afgeleide financiële activa en verplichtingen opgenomen op de rapportagedatum. De bedragen zijn bruto en niet contant gemaakt, en zijn inclusief de geschatte rentebetalingen voor bankleningen en exclusief het effect van verrekeningsovereenkomsten:

    2017        
      Contractuele kasstromen
    Boekwaarde Totaal < 1 jaar 1-5 jaar > 5 jaar
    € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000
Doorlopend rekening-courant krediet 16 -40.000 -40.000 -40.000 - -
Rekening-courant banken 16 -44.630 -44.630 -44.630 - -
Bankleningen zonder onderpand 16 -98.471 -110.471 -2.512 -107.959 -
Overige bankleningen 16 -2.070 -2.338 -29 -116 -2.193
Handelsschulden en overige te betalen posten   -179.798 -179.798 -179.798 - -
Niet-afgeleide financiële verplichtingen   -364.969 -377.237 -266.970 -108.074 -2.193
             
Voor afdekking gebruikte renteswaps (netto)   -191 -4 -4 - -
Voor afdekking gebruikte valutatermijncontracten (netto)   -9.339 -9.339 -9.339 - -
Afgeleide financiële verplichtingen (activa)   -9.530 -9.343 -9.343 - -

    2016        
      Contractuele kasstromen
    Boekwaarde Totaal < 1 jaar 1-5 jaar > 5 jaar
    € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000
Doorlopend rekening-courant krediet 16 -49.050 -49.050 -49.050 - -
Rekening-courant banken 16 -87.901 -87.901 -87.901 - -
Bankleningen tegen onderpand 16 -59.658 -63.538 -13.947 -33.721 -15.870
Overige bankleningen 16 -84 -87 -72 -15 -
Handelsschulden en overige te betalen posten   -180.520 -180.520 -180.520 - -
Niet-afgeleide financiële verplichtingen   -377.213 -381.096 -331.490 -33.736 -15.870
             
Voor afdekking gebruikte renteswaps (netto)   -1.762 -803 -799 -4 -
Voor afdekking gebruikte valutatermijncontracten (netto)   6.049 6.049 6.049 - -
Afgeleide financiële verplichtingen (activa)   4.287 5.246 5.250 -4 -

 

De in de voorgaande tabel weergegeven instroom/(uitstroom) geeft de niet contant gemaakte contractuele kasstromen weer met betrekking tot de afgeleide financiële verplichtingen die worden aangehouden voor risicobeheerdoeleinden en die doorgaans niet vóór het einde van de contractuele looptijd worden gesloten. De informatie toont de nettokasstroombedragen voor de derivaten die netto in contanten worden afgewikkeld.

Zoals toegelicht in toelichting 16 Rentedragende leningen heeft Accell Group een banklening uitstaan waarop een schuldconvenant van toepassing is. Een toekomstige overtreding van dat convenant kan betekenen dat Accell Group de lening eerder zal moeten aflossen dan in de voorgaande tabel is aangegeven. De rentebetalingen op in de voorgaande tabel weergegeven leningen met een variabele rente zijn gebaseerd op termijnmarktrentes aan het einde van de verslagperiode en de bedragen kunnen veranderen naar gelang de marktrentes wijzigen. Met uitzondering van deze financiële verplichtingen wordt niet verwacht dat de in de looptijdenanalyse opgenomen kasstromen belangrijk eerder kunnen optreden of tegen belangrijk andere bedragen.

iii. Marktrisico

Marktrisico is het risico dat veranderingen in marktprijzen, zoals valutakoersen en rentetarieven, invloed hebben op de inkomsten van Accell Group of de waarde van zijn beleggingen in financiële instrumenten. Het doel van het marktrisicobeheer is het beheren en beheersen van de marktrisicopositie binnen aanvaardbare grenzen onder het gelijktijdig optimaliseren van het rendement.

Voor de beheersing van het marktrisico gebruikt Accell Group derivaten. Dergelijke transacties vinden plaats binnen de richtlijnen die zijn vastgesteld door de risicobeheercommissie. In het algemeen maakt Accell Group bij het beheersen van de volatiliteit in het resultaat gebruik van hedge accounting.

Valutarisico

Het valutarisico van Accell Group vloeit voort uit aan-  en verkopen en financieringen die luiden in andere valuta dan de functionele valuta van de entiteiten van Accell Group. De functionele valuta van de entiteiten van Accell Group zijn voornamelijk euro (EUR) en US Dollar (USD). De betreffende transacties luiden voornamelijk in EUR, USD, JPY, TWD, GBP, en CNY.

Accell Group dekt te allen tijde 80% af van het geschatte valutarisico met betrekking tot de verwachte verkopen en inkopen van het seizoen (Juli-Juni). Accell Group maakt voor de afdekking van het valutarisico gebruik van valutatermijncontracten. Allen hebben een looptijd van minder dan een jaar na de verslagdatum. Deze contracten worden in het algemeen aangemerkt als kasstroomafdekkingen.

Over het algemeen luiden de financieringsverplichtingen in valuta die overeenkomen met de kasstromen die worden gegenereerd door de onderliggende activiteiten van Accell Group, met name EUR maar ook USD en GBP. Daarnaast wordt de rente over de financieringsverplichtingen bepaald in de valuta van de financieringsverplichting. Dit levert een economische afdekking op waarvoor geen derivaten worden afgesloten. Administratieve verwerking van afdekkingstransacties (‘hedge accounting’) is derhalve niet van toepassing in deze situaties.

Met betrekking tot andere monetaire activa en verplichtingen die in vreemde valuta luiden, is het beleid van Accell Group om de netto-positie op een aanvaardbaar niveau te houden door waar nodig vreemde valuta tegen spotkoersen aan te kopen of te verkopen om kortdurende onevenwichtigheden op te heffen.

De deelnemingen van Accell Group in dochterondernemingen zijn niet afgedekt.

Renterisico

In het beheer van renterisico richt Accell Group zich op het beperken van invloed van kortetermijnbewegingen op het resultaat. Op de lange termijn zullen structurele wijzigingen in de rente echter invloed hebben op de winst.

Accell Group kiest voor een mix van vaste en variabele rente in haar financiering, in combinatie met het gebruik van rentederivaten. Over 2017 heeft Accell Group gewaarborgd dat haar blootstelling aan renterisico over haar rentedragende bankleningen en een gedeelte van de doorlopende kredietfaciliteit tegen vaste rente was. Dit werd bereikt door het lenen tegen variabele rente en het gebruiken van renteswaps ter afdekking van de variabiliteit in de kasstromen die het gevolg is van renterisico. Voor het resterende deel van de financiering werd een variabel renterisicoprofiel aangehouden.

In 2018 lopen de huidige renteswaps af. Accell Group zal een nieuwe renteswap aangaan om te waarborgen dat de blootstelling aan renterisico over de rentedragende bankleningen tegen een vaste rente is. Voor het resterende deel van de financiering zal een variabel renterisicoprofiel aangehouden worden. Over 2018 is Accell Group’s rentepositie eerder vast dan variabel.

Gevoeligheidsanalyse

Een redelijkerwijs mogelijke versterking (verzwakking) van de USD, JPY en TWD ten opzichte van de euro op 31 december zou van invloed zijn geweest op de waardering van financiële instrumenten die in een vreemde valuta zijn uitgedrukt, en op het eigen vermogen en het resultaat met de hieronder vermelde bedragen. Deze analyse is gebaseerd op de aanname dat alle andere variabelen, in het bijzonder de rentetarieven, constant blijven en laat het effect van verwachte aan- en verkopen buiten beschouwing.

Een redelijkerwijs mogelijke wijziging van de rentetarieven op de verslagdatum met 100 basispunten zou resulteren in een toename (afname) van het eigen vermogen en het resultaat met de hieronder vermelde bedragen. In deze analyse is verondersteld dat alle andere variabelen, in het bijzonder de valutakoersen, constant blijven.

  Verlies & winst Eigen vermogen
  Stijging Daling Stijging Daling
  € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000
  2017      
USD (verandering met 5%) 4.150 -4.587 3.698 -4.087
JPY (verandering met 5%) 1.842 -2.036 1.801 -1.991
TWD (verandering met 5%) 548 -605 528 -583
Niet afgedekte instrumenten met een variabele rente (verandering van 100 basispunten) -846 846 - -

 

D. Derivaten ter afdekking van kasstromen

De volgende tabel laat de perioden zien waarin de kasstromen met betrekking tot derivaten die als kasstroomafdekkingen fungeren naar verwachting zullen plaatsvinden, en de boekwaarden van de gerelateerde afdekkingsinstrumenten.

    2017      
      Verwachte kasstromen
    Boekwaarde Totaal < 1 jaar 1-5 jaar
    € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000
Valutatermijncontracten          
Activa   70 165.572 165.572 -
Verplichtingen   -9.409 -174.911 -174.911 -
Renteswaps          
Activa   - - - -
Verplichtingen   -191 -191 -191 -
Totaal   -9.530 -9.530 -9.530 -

    2016      
      Verwachte kasstromen
    Boekwaarde Totaal < 1 jaar 1-5 jaar
    € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000
Valutatermijncontracten          
Activa   7.958 154.594 154.594 -
Verplichtingen   -1.909 -148.546 -148.546 -
Renteswaps          
Activa   - - - -
Verplichtingen   -1.762 -1.762 -1.571 -191
Totaal   4.287 4.287 4.478 -191

 

E. Kapitaalbeheer

Gedurende het jaar hebben er geen grote wijzigingen in Accell Group's kapitaalbeheer plaatsgevonden. Het beleid van Accell Group is gericht op de handhaving van een sterke vermogenspositie waarmee het vertrouwen van beleggers, crediteuren en markten kan worden behouden en de toekomstige ontwikkeling van de bedrijfsactiviteiten kan worden zeker gesteld. Het management bewaakt behalve het rendement op het eigen vermogen ook het niveau van dividenden uit te keren aan gewone aandeelhouders.

Om deze algemene doelstelling te bereiken heeft Accell Group's kapitaalbeheer onder andere als doel om ervoor te zorgen dat het voldoet aan de financiële convenanten horende bij de rentedragende leningen die eisen stellen aan de kapitaalstructuur. In het huidige jaar hebben zich geen schendingen van de financiële convenanten horende bij de rentedragende leningen plaats voorgedaan.

 

23.      Dividend

Het dividend over het boekjaar 2016 is tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 25 april 2017 vastgesteld op € 0,72 per aandeel dan wel een dividend in aandelen. Na afloop van de keuzeperiode bleek dat 64% van de aandeelhouders heeft gekozen voor stockdividend. Per 16 mei 2017 is € 6,7 miljoen aan contant dividend uitbetaald en zijn 399.871 aandelen uitgegeven en aan het uitstaande aandelenkapitaal toegevoegd.

Met betrekking tot het huidige boekjaar stelt de Raad van Bestuur voor om aan de aandeelhouders een keuzedividend van € 0,50 per aandeel ter beschikking te stellen, waarvan € 0,40 afkomstig uit het resultaat na belastingen 2017 en € 0,10 uit de overige reserve. Dit dividendvoorstel dient nog te worden goedgekeurd door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 25 april 2018 en is nog niet als schuld in deze jaarrekening verantwoord.

24.      Niet in de balans opgenomen verplichtingen

De samenstelling van de niet in de balans opgenomen verplichtingen is als volgt:

  Totaal 2017 < 1 jaar 1-5 jaar > 5 jaar Totaal 2016
  € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000
Verplichtingen uit hoofde van operationele leaseovereenkomsten 27.394 9.690 17.552 152 30.805
Investeringsverplichtingen voor materiële vaste activa 214 204 10 - 145
Overige niet in de balans opgenomen verplichtingen 10.471 4.191 5.503 777 5.045
Totaal 38.079 14.085 23.065 929 35.995


Accell Group heeft verplichtingen uit operationele leaseovereenkomsten voor bedrijfsgebouwen en terreinen, IT-apparatuur, machines en auto’s ter gebruik in de normale bedrijfsactiviteiten. De overige niet in de balans opgenomen verplichtingen bevatten onder meer verplichtingen uit hoofd van marketing en merchandising.

 

25.      Voorwaardelijk activa en verplichtingen

Accell Group’s belangrijkste voorwaardelijke activa en verplichtingen zijn onderstaand beschreven.

Op 31 december 2017 heeft Accell Group aan de trustees van de Engelse toegezegde pensioenregeling een groepsgarantie verstrekt, waarbij in het geval van een faillissement van de Engelse dochtermaatschappij, Accell Group garant staat voor eventuele tekorten in de Engelse pensioenregeling tot een maximum van £ 8,7 miljoen. Daarnaast heeft Accell Group een huurgarantie verstrekt, waarbij in het geval van een faillissement van de Nederlandse dochtermaatschappij, Accell Group garant staat voor eventuele huursommen tot een maximum van € 1,9 miljoen. De overige voorwaardelijke verplichtingen bestaan uit een aantal kleinere douanegaranties, bankgaranties en huurgaranties van in totaal € 1,7 miljoen.

Op 31 december 2017 kent Accell Group een voorwaardelijke vordering van € 1,0 miljoen.

 

26.      Verbonden partijen

Identificatie van verbonden partijen

Accell Group onderkent als verbonden partijen haar geassocieerde deelnemingen en joint ventures (toelichting 11 Deelnemingen) en de Raad van Bestuur en Raad van Commissarissen.

Bezoldiging Raad van Bestuur en Raad van Commissarissen

Raad van Bestuur

Het bezoldigingsbeleid van de onderneming is weergegeven in het remuneratierapport en wordt ter vaststelling voorgelegd aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. De in het verslagjaar verantwoorde bonussen hebben betrekking op het verslagjaar en zijn afhankelijk van door de Raad van Commissarissen bepaalde doelstellingen. Voor 2017 is een bonus variërend tussen 9% en 50% van het salaris uitgekeerd.

Ultimo 2017 heeft de heer Anbeek 2.000 aandelen van Accell Group N.V. in zijn bezit, de heer Sybesma heeft 16.748 aandelen, de heer Snijders Blok heeft 38.802 aandelen en de heer Both heeft 768 aandelen.

De bezoldiging van de individuele leden van de Raad van Bestuur is als volgt:

  Salaris Beëindigingsovereenkomst Bonus Pensioenpremies Op aandelen gebaseerde beloningen Totaal 2017 Totaal 2016
  in € in € in € in € in € in € in €
T. Anbeek 1) 79.333 - 39.667 18.333 - 137.334 -
R.J. Takens 2) 3) 476.000 1.106.466 42.840 194.667 51.515 1.871.487 881.769
H.H. Sybesma 4) 426.480 - 32.940 74.614 100.383 634.417 632.711
J.M. Snijders Blok 310.000 - 27.900 76.107 82.323 496.330 534.697
J.J. Both 310.000 - 27.900 61.173 82.323 481.396 494.896
Totaal 1.601.813 1.106.466 171.247 424.894 316.544 3.620.964 2.544.073
1) Dhr. Anbeek is op 1 november 2017 aangetreden als CEO en Voorzitter van de Raad van Bestuur.
2) Dhr. Takens is op 25 April 2017 afgetreden als CEO en Voorzitter van de Raad van Bestuur en bleef over 2017 betrokken als adviseur bij Accell Group. In de beëindigingsovereenkomst is een beëindigingsvergoeding van € 948 duizend overeengekomen evenals het doorbetalen van 4 maanden salaris in 2018.
3) In 2017 is met betrekking tot de bezoldiging van Dhr. Takens een restitutie van € 181 duizend aan onverschuldigd ingehouden pensioenpremies verantwoord. Deze resistutie betrof een last voor de werkgever en is om deze reden niet opgenomen in de bovenstaande tabel.
4) Inclusief een toeslag voor de rol van interim-CEO voor dhr. Sybesma in de periode 26 april tot 1 november 2017.

 

De verleende optierechten zijn als volgt verdeeld:

 

  Aantal per 01-01-17 Verleend in 2017 Vervallen in 2017 Aantal per 31-12-17 Gemiddelde uitoefenprijs beginperiode Gemiddelde uitoefenprijs per ultimo Gewogen gemiddelde resterende looptijd per ultimo
T. Anbeek - - - - - - -
R.J. Takens 27.500 - 12.450 15.050 € 17,08 € 15,53 0,33
H.H. Sybesma 21.100 8.350 - 29.450 € 17,08 € 18,49 5,97
J.M.Snijders Blok 17.350 6.850 - 24.200 € 17,08 € 18,48 5,97
J.J. Both 7.850 6.850 - 14.700 € 18,96 € 20,40 6,63
Totaal 73.800 22.050 12.450 83.400      

 

Interne beloningsverhouding

De beloningsverhouding van de Raad van Bestuur ten opzichte van de gemiddelde werknemersbeloning over 2017 is 15:1 (2016: 17:1). De jaarlijkse prestaties kunnen leiden tot variatie in de beloningsverhouding. Deze prestaties beïnvloeden de beloning van de Raad van Bestuur meer dan die van andere medewerkers.

De beloningsverhouding vergelijkt de gemiddelde beloning van de Raad van Bestuur met de gemiddelde kosten van alle andere medewerkers van Accell Group. De gemiddelde beloning van de Raad van Bestuur is berekend op basis van het vast salaris, bonussen, op aandelen gebaseerde betalingen, pensioenen en overige emolumenten van de vier leden van de Raad van Bestuur. De gemiddelde kosten van alle andere medewerker zijn berekend op basis van de personeelskosten (toelichting 2) en het gemiddeld aantal medewerkers gedurende het jaar (3.088 FTE) minus vier.

 

Terugtreden van de heer Takens als CEO en Voorzitter van de Raad van Bestuur in 2017

De heer Takens is op de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 25 april 2017 teruggetreden uit de Raad van Bestuur. Een beëindigingsvergoeding van € 948 duizend evenals het doorbetalen van vier maanden salaris in 2018 zijn overeengekomen in overeenstemming met de arbeidsovereenkomst en verantwoord in de winst- en verliesrekening 2017. Na het terugtreden uit de Raad van Bestuur is de heer Takens tot 31 December 2017 als adviseur bij Accell Group betrokken gebleven. De toegelichte bezoldiging beslaat zowel de periode als CEO en Voorzitter van de Raad van Bestuur als de periode als adviseur.

Vanwege het eindigen van het dienstverband is de heer Takens niet in staat om te voldoen aan de voorwaarden gesteld bij de toekenning van de voorwaardelijke opties 2016 en de voorwaardelijke aandelen 2017. De voorwaardelijke toegekende aandelen 2016 en voorwaardelijk toegekende opties 2014 en 2015 kunnen verworven worden volgens de planregels en de normale verwervingskalender.

Bestuurswijzigingen na balansdatum

De heer Sybesma (CFO) heeft na 23 jaar besloten de onderneming per 1 mei 2018 te verlaten en zal per 25 april 2018 terugtreden uit de Raad van Bestuur. De heer Snijders Blok (COO) treedt op eigen verzoek per 25 april 2018 terug uit de Raad van Bestuur met behoud van zijn huidige werkzaamheden en rapporteert direct aan de CEO. De verantwoordelijkheid voor de productielocaties is recentelijk overgedragen aan de heer Both (CSCO). Per 1 maart 2018 is de heer Hubert benoemd als Chief Commercial Officer (CCO). Hij rapporteert aan de CEO en is verantwoordelijk voor marketing, innovatie, (e)commerce en retail / experience centers.

Raad van Commissarissen

De bezoldiging van de individuele leden van de Raad van Commissarissen is als volgt:

  2017 2016
  in € in €
A.J. Pasman 63.004 52.488
J. van den Belt 48.239 40.730
P.B. Ernsting 48.239 40.730
A. Kuiper 1) 35.239 40.730
Totaal 194.721 174.678
1) Op 19 oktober 2017 teruggetreden als lid van de raad van commissarissen.

 

Geassocieerde deelnemingen en joint ventures

De transacties in het boekjaar en de uitstaande saldi ultimo boekjaar tussen groepsmaatschappijen en geassocieerde deelnemingen en joint ventures zijn hieronder weergegeven:

  Transactiewaarden in het boekjaar Uitstaand saldo ultimo boekjaar
  2017 2016 2017 2016
  € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000
Verkoop van goederen en diensten        
Atala SpA 3.371 2.269 660 51
Velosophy B.V. 28 - 1 -
Raleigh South Africa 62 - 43 -
         
Aankoop van goederen        
Atala SpA 3.488 2.881 670 20
Beeline Bikes, Inc. 146 6 18 -
         
Ontvangen dividend        
Atala SpA 99 50 - -
Velosophy B.V. - 168 - -
         

 

De openstaande bedragen zijn niet voorzien en de afwikkeling hiervan zal plaats vinden in liquide middelen. Er zijn geen garanties gegeven of ontvangen. Verder zijn er geen kosten gemaakt die samenhangen met oninbare of dubieuze vorderingen die zijn verschuldigd door verbonden partijen. De prijzen van transacties tussen verbonden partijen worden op een zakelijke, objectieve grondslag bepaald. Onderlinge transacties en balanssaldi tussen Accell Group en haar minderheidsdeelnemingen zijn niet in de consolidatie geëlimineerd.

 

27.      Kosten van de externe accountant

De totale kosten voor dienstverlening geleverd door KPMG Accountants N.V. bestaan uit:

  KPMG Accountants N.V. Overig KPMG netwerk Totaal KPMG KPMG Accountants N.V. Overig KPMG netwerk Totaal KPMG
      2017     2016
  € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000 € x 1.000
Onderzoek van de jaarrekening 591 527 1.118 373 494 867
Andere controleopdrachten - - - - - -
Adviesdiensten op fiscaal terrein - 29 29 - 23 23
Andere niet-controlediensten 1) 5 - 5 - - -
Totale kosten 596 556 1.152 373 517 890
1) De andere niet-controlediensten in 2017 betreffen specifiek overeengekomen werkzaamheden.